Werkgevers moeten samenwerken met kerndeskundigen (soms ook wel arbodeskundigen genoemd). Kerndeskundigen adviseren over het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Zij controleren ook de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E). Alle kerndeskundigen moeten gecertificeerd zijn.
Er zijn 4 soorten kerndeskundigen:
Bedrijfsartsen zijn zorgverleners. Daarom staan alle bedrijfsartsen in het BIG-register. Zij kunnen werkgevers op verschillende manieren ondersteunen. Bijvoorbeeld met verzuimbegeleiding en preventieve taken, zoals:
Aanstellingskeuringen. Hierbij onderzoekt de bedrijfsarts de fysieke en psychische gezondheid van een werknemer voordat deze wordt aangenomen.
Het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO). Bij een PAGO zoekt de bedrijfsarts naar mogelijke risico’s voor de gezondheid en veiligheid op het werk met het oog op het voorkomen van deze risico’s. De bedrijfsarts is de enige kerndeskundige die een PAGO mag uitvoeren.
Een veiligheidskundige adviseert over veiligheid op het werk en over hoe ongevallen kunnen worden voorkomen.
Een arbeidshygiënist adviseert de werkgever hoe hij of zij kan voorkomen dat de werkomgeving schadelijk is voor de gezondheid. Denk aan gevaarlijke stoffen die tijdens het werk vrijkomen, fysische factoren of fysieke belasting.
De arbeids- en organisatiedeskundige adviseert de werkgever over verschillende onderwerpen en richt zich op het optimaliseren van de werkomstandigheden. Bijvoorbeeld het verlagen van werkstress of voorkomen van ongewenst gedrag.
Iedere werkgever moet een overeenkomst met een arbodienst of bedrijfsarts hebben. Dit is het wettelijk verplichte basiscontract. Kerndeskundigen krijgen door het basiscontract de ruimte om – vanuit hun expertise – de juiste zorg te verlenen.
Het kan ingewikkeld zijn om een kerndeskundige in te schakelen. Het 8-stappenplan helpt werkgevers om hier goede keuzes in te maken.
In de Arbowet worden vier kerndeskundigen genoemd die alles weten over gezond en veilig werken.
Dat zijn de bedrijfsarts, de arbeidshygiënist, de veiligheidskundige en de arbeids- en organisatiedeskundige.
Door samen te werken kunnen deze kerndeskundigen werkgevers en werknemers adviseren over een gezonde en veilige werkplek.
Neem bijvoorbeeld de bedrijfsarts.
Deze arts kan bij vragen over gezondheid onderzoek doen en advies geven.
Wanneer zij denkt dat de werkomgeving de oorzaak is van ziekte, kan ze de hulp inschakelen van één van de andere kerndeskundigen.
De arbeidshygiënist doet bijvoorbeeld onderzoek naar blootstelling aan warmte, geluid of gevaarlijke stoffen.
Als hij denkt dat de veiligheid ook in gevaar is, schakelt hij de hulp in van de veiligheidskundige.
De veiligheidskundige beoordeelt of de werkplek veilig is.
Werkstress kan ook een reden zijn van gezondheidsklachten.
Dan adviseert de arbeids- en organisatiedeskundige over een gezondere werkomgeving.
Kortom, door het inschakelen van de juiste combinatie kerndeskundigen krijgt de werkgever een volledig beeld van alle mogelijke preventiemaatregelen.
En dat draagt bij aan een gezonde én veilige werkomgeving.
Bekijk alle deskundigen op het gebied van gezond en veilig werken op www.arboportaal.nl.
Maatwerk- en vangnetregeling
Werkgevers kunnen een kerndeskundige inhuren via een arbodienst. Dat wordt ook wel een vangnetregeling genoemd. Werkgevers kunnen er ook voor kiezen om zelf te bepalen wie hen ondersteunt. Dat noem je een maatwerkregeling. Dat mag onder een aantal voorwaarden:
als dit zo is afgesproken in de cao;
als de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) hier toestemming voor heeft gegeven.
Als er sprake is van een maatwerkregeling mogen ook eigen werknemers worden opgeleid tot kerndeskundige. Let op: dit mag alleen met schriftelijke toestemming van de vakbond, OR of PVT.
Andere deskundigen inschakelen
In sommige gevallen kunnen werknemers ook andere deskundigen inschakelen. Bijvoorbeeld een bedrijfspsycholoog of -fysiotherapeut. De werkgever moet dit wel eerst afspreken met de OR of PVT.
RI&E
Bedrijven met meer dan 25 werknemers moeten de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) altijd door een kerndeskundige laten controleren. In de RI&E moet bijvoorbeeld staan hoe werknemers een kerndeskundige kunnen inschakelen. Bedrijven met maximaal 25 werknemers die volgens een erkend RI&E-instrument voor hun branche werken, hoeven de RI&E niet door een kerndeskundige te laten controleren.
Kerndeskundigen moeten de RI&E altijd kunnen lezen. Ook als er bedrijfsgeheimen in de RI&E staan. Zij moeten wél vertrouwelijk met die informatie omgaan. De werkgever kan er daarom voor kiezen om de kerndeskundige een geheimhoudingsverklaring te laten ondertekenen.
