Verhalen uit de praktijk: "Als je goed in je vel zit, heb je meer plezier in je werk en privé"
Bij GVB, dat het openbaar vervoer in en rond Amsterdam verzorgt, wordt veel gezeten. Er werken bijna 5000 mensen, van wie het grootste deel een zittend beroep heeft. Of dit nu op kantoor is of in een van de trams, metro's of bussen die door de hoofdstad rijden, lichamelijke onderbelasting brengt gezondheidsrisico's met zich mee. GVB vindt de gezondheid van medewerkers belangrijk en biedt daarom 'GVB Gezond' aan, een preventief gezondheidsprogramma dat bewegen tijdens het werk stimuleert en onder andere gebruik maakt van een beweegcoach.
Carin Carpaij werkt als adviseur bij GVB Gezond. "GVB Gezond wil medewerkers bewuster maken van de invloed die ze zelf hebben op hun gezondheid en een gezonde leefstijl. Daarom bieden we activiteiten en diensten aan om vitaal te blijven. Dat is juist van belang, omdat veel van onze mensen een zittend beroep hebben en onregelmatige diensten draaien. We stimuleren bijvoorbeeld om meer te bewegen tijdens het werk, maar dat is voor de bestuurders soms lastig. Daarom bieden we ook programma's aan voor naast het werk. Onze mensen kunnen hulp krijgen bij onder andere bewegen, voeding, slaap en stress. Om meer inzicht te krijgen in de gezondheid van onze medewerkers in relatie tot het werk, bieden we een preventief gezondheidsonderzoek aan."
Bij metrobestuurder Miguel Tunez Antezana gingen bij zijn onderzoek de alarmbellen af: "Ik heb altijd veel gesport, maar door een periode van mantelzorg had ik daar minder tijd voor. Daardoor werd ik steeds zwaarder. Toen bij mijn gezondheidsonderzoek bepaalde waarden veel te hoog bleken, heb ik de knop omgezet. Ik ben gestopt met roken, ik heb mijn voedingspatroon veranderd en ik ben meer gaan bewegen, zowel tijdens het werk als in mijn vrije tijd. Daarbij heb ik hulp gekregen van de beweegcoach."
Gezondheid en vitaliteit bij bedrijven
Jessica Drost werkt bij TIGRA, een organisatie die zich bezighoudt met gezondheid en vitaliteit bij bedrijven. Door GVB wordt ze ingehuurd als beweegcoach om mensen als Miguel te helpen om meer te bewegen. "Door een vragenlijst en een lichamelijk onderzoek proberen we te achterhalen wat de uitdaging is. Vervolgens maken we een trainingsplan en gaan we samen aan de slag."
Miguel is ontzettend blij met de oefeningen die hij van Jessica gekregen heeft. "Ik was echt een plofkip, maar ben door het bewegen ook flink afgevallen. Ik merk dat ik me fitter voel en meer energie heb. Ik begin de dag nu vaak met sport en ook tijdens m'n dienst let ik beter op mijn voeding en beweging. Ik neem nu zelf gezond eten mee en loop bijvoorbeeld bij de wissel van de Noord-Zuidlijn mooi een rondje door het station voordat ik met de metro weer terugrijd."
Stimuleren van beweging tijdens het werk
Dat sluit aan bij het streven van GVB om medewerkers met een zittend beroep meer te laten bewegen tijdens hun werk, vertelt Carin: "We stimuleren bijvoorbeeld rek- en strekoefeningen te doen als je koffie gaat halen, je auto verder weg te parkeren of met de fiets te komen, de trappen te nemen op de stations en tijdens diensten bij het wisselen van bus, metro of tram even een stukje te lopen. Of te gaan wandelen tijdens de lunch. Dan heb je beweging en frisse lucht. In het verleden zijn er ook busfit en deskfit trainingen gegeven met allerlei oefeningen die je vanaf je stoel kunt uitvoeren. Ook letten we op het materiaal, zoals de stoelen in de trams, metro's en bussen."
Jessica geeft aan: "Bij alle bedrijven waar fysieke belasting aanwezig is krijgt het materiaal vaak de schuld van de klachten. Natuurlijk moet materiaal als een stoel of bureau ook optimaal zijn en dat is niet altijd het geval, maar als de leefstijl van de persoon niet goed is, of als er te weinig bewogen wordt, is de kans groot dat er klachten ontstaan. Je kunt een stoel niet zo snel veranderen, maar je kunt wel je leefstijl aanpassen door te bewegen en op je voeding te letten. Daarnaast is het belangrijk om het materiaal waarmee je werkt, zoals een stoel, goed in te stellen. Zo zorg je er zelf voor dat je minder klachten krijgt. Gezond je werk doen is uiteindelijk zowel de verantwoordelijkheid van de werkgever als van de medewerker."
Voorkomen beter dan genezen
Voorkomen blijft natuurlijk beter dan genezen. En dat is misschien nog wel de belangrijkste tip voor andere bedrijven, zegt Jessica: "Bij GVB wordt veel aandacht besteed aan het voorkomen van klachten en niet alleen aan het verhelpen van klachten. Dat is slim, want iemand weer beter maken is ingewikkelder dan iemand gezond houden."
En bij GVB gaat het volgens Carin juist om de duurzame inzetbaarheid en gezondheid op de lange termijn: "Dienstjubilea van 20, 30 of zelfs 40 jaar zijn hier aan de orde van de dag. Zo werken er ook hele families bij GVB. We willen dat het goed gaat met onze mensen en ondersteunen daar graag bij. Als je goed in je vel zit, heb je meer plezier in je werk en privé, ook na je pensioen."