Tips en handige instrumenten voor tillen en dragen
Is er kans op risico’s voor de veiligheid of de gezondheid van werknemers door tillen en dragen? Dan moet de werkgever maatregelen nemen om het risico te verkleinen. Werkgevers kunnen aan verschillende maatregelen denken. Maar ook werknemers kunnen bijdragen aan het voorkomen of verminderen van gezondheidsrisico’s.
Tips voor til- en draagwerkzaamheden
Het voorkomen van gezondheids- of veiligheidsrisico’s lukt het beste door de fysieke belasting bij de bron aan te pakken. Dit kan aan de hand van de TOP-strategie. Deze strategie begint met het nemen van technische maatregelen. Bekijk daarna of het werk anders georganiseerd kan worden. Denk als laatste, of aanvullend, aan maatregelen die gericht zijn op het gedrag van de werknemers, zoals voorlichting en training.
Voorbeelden om de risico’s door tillen of dragen te verkleinen:
Automatiseer de tilhandeling of maak gebruik of een heftruck.
Zet hulpmiddelen in, zoals een takel of een transportkar.
Verbeter de hoogte waarvanaf getild moet worden, bijvoorbeeld door het gebruik van heftafels of -plateaus.
Verminder de loopafstand door ervoor te zorgen dat de logistiek zo efficiënt mogelijk in elkaar zit.
Organisatorische maatregelen hebben te maken met het creëren van afwisseling tussen belastende taken en minder belastende taken.
Pas het werkschema aan of maak afspraken over het onderling afwisselen van taken.
Las regelmatig (gezamenlijke) pauzes in zodat werknemers kunnen herstellen van de belasting.
Zorg ervoor dat iedereen geschikte werkhandschoenen en veiligheidsschoenen draagt die grip geven en bescherming bieden.
Licht werknemers in over de risico’s van tillen en dragen zodat ze weten hoe ze die zelf kunnen verminderen.
Neem werknemers in een vroeg stadium mee in de invoering van maatregelen, op deze manier vergroot je de betrokkenheid.
Hebben werknemers klachten of vinden ze het werk te zwaar? Dan moeten zij dat kunnen melden bij een preventiemedewerker of hun leidinggevende. Maar werknemers kunnen zelf ook maatregelen treffen om hun werk goed en veilig uit te voeren. Zo zijn er (hulp)middelen die hen helpen bij tillen en dragen en kunnen ze zelf letten op de manier waarop ze voorwerpen tillen.
Gebruik een hulpmiddel als die aanwezig is, ook als het dan langer duurt dan tillen met de hand.
Is er geen hulpmiddel aanwezig? Til zware lasten dan samen met een collega.
Neem genoeg (gezamenlijke) pauzes om vermoeidheid te voorkomen.
Luister naar je eigen lichaam en forceer niets bij klachten.
Kaart eventuele knelpunten of klachten aan bij je leidinggevende of preventiemedewerker.
Kijk of er sectorspecifieke oplossingen beschikbaar zijn voor de sector waarin jij werkt.
Als je met de hand moet tillen:
Til niet te veel tegelijk, het is verstandiger om een keer extra te lopen.
Til met twee handen in plaats van één.
Zorg ervoor dat beide voeten stevig op de vloer staan tijdens het optillen.
Ga recht voor de last staan en voorkom dat je je rug moet draaien tijdens het oppakken of neerzetten.
Ga dicht bij de last staan tijdens het optillen en houd de last dicht tegen het lichaam tijdens het dragen, zo voorkom je dat je armen ver moeten reiken.
Vraag om aanpassing van de werkhoogte zodat je niet hoeft te bukken of reiken.
Het kan zijn dat er in jouw sector aanvullende afspraken zijn gemaakt over tillen en dragen. Deze zijn te vinden in de arbocatalogi van de verschillende sectoren.
Ook de werkhouding is erg belangrijk bij het verrichten van tilwerkzaamheden. Lees hier meer over werkhoudingen.
Handige instrumenten, documenten en links
De Tiltest - Bereken het aanbeloven maximale tilgewicht met de Tiltest van FNV. Deze rekentool is gebaseerd op de NIOSH-formule.
Quickscanstillen en dragen – Aan de hand van deze quickscans kun je eenvoudig nagaan of bepaalde werksituaties veilig zijn of niet.
Dossier Fysieke belasting – Op Arbokennisnet staat meer informatie over tillen en kracht zetten tijdens het werk.
A-blad Tillen (Volandis) – In dit document kun je meer lezen over veilig en gezond tillen in de bouw.
De TilThermometer – Deze tool is bedoeld om de fysieke belasting voor medewerkers in de zorg vast te stellen.
Tillen tijdens werk – Dit document van de Gezondheidsraad geeft advies over tillen tijdens het werk.
Napo-film: tillen – In deze korte animatiefilm leer je meer over het veiligheidsthema tillen.
Handreiking arbomaatregelen Fysieke belasting – Het SER Arboplatform heeft een document opgesteld met concrete aanknopingspunten voor maatregelen en oplossingen om fysieke belasting te voorkomen en te kunnen voldoen aan de arbowet- en regelgeving.
Toolbox 'Hoe zwaar werk jij?' (Volandis) – Deze toolbox helpt werkgevers en werknemers bij het bespreekbaar maken van lichamelijke belasting in de bouw.
Fysieke belasting op het werk – Op de website van TNO staan gratis instrumenten om de fysieke belasting op het werk te beoordelen en een wegwijzer om direct aan de slag te gaan met het aanpakken van fysieke belasting.
Factsheet Fysieke arbeidsbelasting - Op deze factsheet van TNO vind je belangrijke oorzaken van ziekte en verzuim door fysieke belasting.
