Oplossingen fysieke belasting per sector

Bouw

• In de arbocatalogus voor de bouw en infra kun je veel informatie vinden over fysieke belasting in deze sector. Per beroep staat beschreven welke risico’s en mogelijke oplossingen er zijn. Er wordt onderscheid gemaakt in de onderwerpen lichamelijk zwaar werk, repeterende bewegingen, werkhoudingen en tillen, dragen, duwen en trekken van zware lasten.
• Op de website van Volandis vind je meer informatie over het onderwerp fysieke belasting in de bouw.
• Met het vijfstappenplan om hulpmiddelen ter verlichting van de fysieke belasting in te voeren is de kans op succesvol gebruik van de hulpmiddelen een stuk groter. Het stappenplan is specifiek gemaakt voor de bouw.
• In de verschillende A-bladen van Volandis worden voor verschillende werkzaamheden in de bouw tips gegeven hoe het werk lichter gemaakt kan worden.
• De toolbox 'Hoe zwaar werk jij?' is gericht op bewustwording en het bespreekbaar maken van de verantwoordelijkheid die werkgevers én werknemers dragen met betrekking tot lichamelijke belasting in de bouw.
• De toolbox trillingen geeft zowel informatie over trillingen als oplossingen om in de bouw trillingen en de schadelijke gevolgen hiervan te verminderen.
• In België heeft men het handboek voor Preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA) in de bouwsector ontwikkeld. Dit handboek bevat informatie over de omvang van de problematiek in de sector, de risicofactoren en ergonomische oplossingen. Dit handboek kan inspiratie bieden voor medewerkers in de bouw binnen Nederland.

Vervoer en Opslag

• Op de website van het Sectorinstituut voor Transport en Logistiek kun je voor de arbocatalogus vinden. Hierin staan oplossingen voor fysieke belasting die handig zijn voor de gehele sector, maar ook voor specifieke onderdelen in de sector, zoals bijvoorbeeld autotransport en distributievervoer.
• Op deze instructiekaart van het Sectorinstituut voor Transport en Logistiek zijn de belangrijkste aandachtspunten bij het tillen en dragen van lasten. Deze aandachtspunten zijn ook voor alle andere sectoren van toepassing. Er is ook een meer uitgebreide versie van deze instructiekaart.
• In deze video wordt uitgelegd hoe je het beste kan tillen. De video is gemaakt voor transportmedewerkers, maar kan ook door anderen gebruikt worden.
• Op deze instructiekaart staan de belangrijkste onderwerpen die nodig zijn om de chauffeursstoel in een cabine goed in te stellen. Er is ook een uitgebreidere variant beschikbaar.
• De tipkaart voor het werken met rolcontainers kan worden gebruikt bij het duwen en trekken van karren.
• Deze tipkaart geeft informatie over de afweging voor het zittend of staand werken bij de werkzaamheden in een warehouse, magazijn of distributiecentrum.
• In België heeft men verschillende handboeken voor Preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA) in de in de transportsector en in de logistiek ontwikkeld. Deze handboeken bevatten informatie over de omvang van de problematiek in de sector, de risicofactoren en ergonomische oplossingen. Deze handboeken kunnen inspiratie bieden voor medewerkers in transport en logistiek binnen Nederland. Het gaat om handboeken voor medewerkers in de transportsector en logistiek, medewerkers in de distributie en vrachtwagenchauffeurs.

Agrarisch en Groen

• In de arbocatalogus voor de landbouw staan per sector de verschillende knelpunten en mogelijke oplossingen rondom fysieke belasting beschreven. 
• In dit praktijkverhaal kun je lezen hoe in de komkommerteelt zwaar werk is veranderd in in duurzaam werk.
• Stigas heeft verschillende e-learningmodules ontwikkeld waarin het onderwerp fysieke belasting is opgenomen. Voorbeelden hiervan zijn Fysieke belasting, ‘Maak het werk samen lichter met technische oplossingen’, taakroulatie, micropauzes en het werkplekonderzoek.
• De Tilwijzer geeft je aanwijzingen hoe je in verschillende situaties het beste tilt.
• In de kennisbank van Stigas vind je ook een groot aantal arbeidsvriendelijke middelen, waarmee je de fysieke belasting kan verlagen.
• In België heeft men het handboek voor Preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA) in de land- en tuinbouwsector ontwikkeld. Dit handboek bevat informatie over de omvang van de problematiek in de sector, de risicofactoren en ergonomische oplossingen. Dit handboek kan inspiratie bieden voor medewerkers de landbouw en tuinbouwsector binnen Nederland. Er is ook een soortgelijke publicatie voor het landbouwers. 

Industrie

• In de arbocatalogi van verschillende branches staan branche-specifieke richtlijnen voor fysieke belasting opgenomen, net als verschillende oplossingen om de fysieke belasting zo veel mogelijk te voorkomen.
• Op deze instructiekaart zijn de belangrijkste aandachtspunten bij het tillen en dragen van lasten. Deze aandachtspunten zijn ook voor alle andere sectoren van toepassing. Er is ook een meer uitgebreide versie van deze instructiekaart.
• In deze video wordt uitgelegd hoe je het beste kan tillen. De video is gemaakt voor transportmedewerkers, maar kan ook door anderen gebruikt worden.
• In de NAPO-film ‘Vertil je niet’ worden de aandachtpunten rondom tillen en dragen in 11 verschillende werkomgevingen behandeld.
• De keuze voor een sta- of zitwerkplek is een belangrijk issue in de industrie. Dit stroomschema helpt werkgevers om te zorgen dat, afhankelijk van de werkzaamheden, er een keuze gemaakt kan worden tussen een zitwerkplek of een stawerkplek.
• De tipkaart voor het werken met rolcontainers kan worden gebruikt bij het duwen en trekken van karren.
• Op de website van FNV staan enkele eenvoudige tips die van belang zijn bij het duwen en trekken van objecten
• Repeterende bewegingen zijn in de industrie een veel voorkomende probleem. Je kunt hier een aantal generieke oplossingen vinden. Tevens kun je in de Wegwijzer fysieke belasting een aantal oplossingen vinden.

Zorg

• Met de TilThermometer kan worden beoordeeld in hoeverre er sprake is van fysieke overbelasting op een bepaalde zorgafdeling, -locatie of –regio.
• Er zijn verschillende e-learnings beschikbaar voor medewerkers in de zorg. Een deel daarvan gaat ook over fysieke belasting. Het gaat dan bijvoorbeeld om: basis fysieke belasting, beeldschermwerk, manoeuvreren, werken met een tillift, statische belasting en het aantrekken van steunkousen.
• Voor alle branches in de zorg zijn door sociale partners en de overheid Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting afgesproken. Deze zijn branchespecifiek te vinden in de arbocatalogi. Dit zijn bijvoorbeeld de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor cliëntgebonden werkzaamheden van de VVT (verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg) en de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting voor niet-cliëntgebonden werkzaamheden van de VVT (verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg).
• In de diverse Arbocatalogi voor de zorg zijn de uitgangspunten en tools te vinden om fysieke overbelasting in de betreffende branche aan te pakken. Het gaat om de arbocatalogus voor verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg, de arbocatalogus voor  ziekenhuizen en revalidatiecentra, de arbocatalogus voor academische ziekenhuizen, de arbocatalogus voor gehandicaptenzorg  en de arbocatalogus voor de ambulancezorg.  
• Met de BeleidsSpiegel checkt een zorgorganisatie of er voldaan wordt aan de beleidsmatige randvoorwaarden voor een effectief preventiebeleid fysieke belasting (conform de arbocatalogi).
• Via deze uitgebreide website vind je informatie over beleid en praktijk rondom duurzame inzetbaarheid en fysieke belasting.
• Voor professionals in de mondzorg is veel informatie beschikbaar. Op de website van het KNMT vind je informatie over ergonomisch werken en wat de beste werkhouding is. Tevens vind je hier een aantal colleges en webinars over fysieke belasting in de mondzorg. Op de website van de NVWT vind je een uitgebreide handleiding voor de juiste werkhouding, een handleiding om ergonomisch te werken met een behandelmicroscoop en een handleiding voor het ergonomisch gebruik van ultrasone gebitsreinigingsinstrumenten.
• Op deze website kun je ruim 250 instructiefilms over fysieke belasting in de zorg vinden.
• Op deze website vind je films met slimme tips, trucs en handigheidjes over hoe de fysieke overbelasting in de zorg gereduceerd kan worden. Deze films zijn gemaakt door zorgcollega’s uit het hele land.
• Via deze website kun je je eigen kennis en vaardigheden op het gebied van fysieke belasting beoordelen en krijg je een persoonlijk leeradvies.

Schoonmaak

• De Werkwijzer Lichamelijke belasting is een hulpmiddel om passende werkzaamheden te vinden bij lichamelijke klachten voor medewerkers in de schoonmaak. De werkwijzer kan ook gebruikt worden voor medewerkers zonder klachten, omdat deze tips geeft om de lichamelijke belasting voor de verschillende werkzaamheden in de schoonmaak te beperken. Via de website waar de werkwijzer op staat is het voor leidinggevenden in de schoonmaakbranche ook mogelijk om vragen te stellen over lichamelijke belasting.