De Arbovisie 2040 bevat een toekomstbeeld, namelijk de missie, ambities en doelstellingen op het gebied van arbeidsomstandigheden richting 2040. Met de Arbovisie 2040 wil het kabinet ervoor zorgen dat werkenden in Nederland zo gezond en veilig mogelijk werken en geen gezondheidsklachten door hun werk krijgen, ook niet na hun pensioen.
Preventie: er is onvoldoende aandacht voor preventie. Daarnaast neemt niet iedereen in de keten zijn of haar verantwoordelijkheid.
Uitvoering: de arboregels worden te weinig nageleefd, kwetsbaren zijn slecht beschermd en werkenden zijn weinig betrokken.
Kennis en handhaving: de kennis is versnipperd en het maatschappelijk effect van handhaving kan beter.
Oog hebben voor specifieke kwetsbaarheden, bijvoorbeeld bij zzp’ers, platformwerkers en arbeidsmigranten. Het gaat hierbij om zogenoemde ketenverantwoordelijkheid.
Ontwikkelen en uitvoeren: met meer effect van verschillende soorten interventies, zoals financiële prikkels.
Het ontwikkelen van begrijpelijke arboregels en toekomstbestendige kennisinfrastructuur, waardoor er overzicht is van alle kennis en deze goed toegankelijk is voor iedereen.
Hulp organiseren bij het opstellen en actualiseren van een kwalitatief goede risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
Het maken van arbobeleid gericht op preventie, bijvoorbeeld door de inzet van financiële prikkels.
Aandacht voor gezond en veilig werk in het onderwijs.
Inzet van arbodeskundigen voor preventie en een andere financiering van arbozorg verkennen.
Borgen dat werkenden beter worden betrokken bij arbobeleid.
Gezond en veilig werken, nu en in de toekomst
Het is belangrijk om goed voorbereid te zijn op al deze en toekomstige ontwikkelingen. Want samen kunnen we ervoor zorgen dat Nederlanders zo gezond en veilig mogelijk kunnen blijven werken, nu én in de toekomst. Hierbij stellen we onszelf een aantal belangrijke vragen, zoals: hoe gaan deze ontwikkelingen zich voortzetten de komende jaren? Wat is nodig voor een nieuwe aanpak en hoe moet die er eigenlijk over twintig jaar uitzien? En wat voor rollen spelen de overheid, werkgevers en werknemers de komende jaren in deze ontwikkelingen?
In gesprek met Nederlanders en advies SER
Om deze vragen te beantwoorden is het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een traject gestart: Arbovisie 2040. Via een open dialoog met zoveel mogelijk partners, werkgevers en werknemers is de hoofdlijnennota Arbovisie 2040 in 2021 opgesteld over de uitdagingen voor de komende jaren. De Sociaal Economische Raad heeft naar aanleiding hiervan in mei 2023 een advies uitgebracht ‘Naar een werkend arbostelsel voor iedereen’ (deel 1). Verder is een nadere analyse gemaakt en zijn gesprekken met stakeholders gevoerd. De Arbovisie is gebaseerd op de uitkomsten van dit voortraject.
Op 27 oktober 2023 is de Arbovisie 2040 behandeld in de ministerraad. Deze werd aangeboden met kabinetsreacties op het SER-advies en op de Arbovisie 2040. Het uiteindelijke doel van dit beleid is om ervoor te zorgen dat werkenden in Nederland zo gezond en veilig mogelijk werken en geen gezondheidsklachten door hun werk krijgen, ook niet na hun pensioen.