Help, iedereen wil helpen!

Deze branchewinnaar geeft ons een prachtig voorbeeld van goed gekanaliseerd enthousiasme. In de Veldhovense woonwijk De Berkt heeft zorginstantie Severinus 23 zorgwoningen. Er was altijd al een goede band met de overige buurtbewoners. Sterker nog, de buren zouden in geval van nood zeker de helpende hand bieden. De BHV-coördinator van Severinus realiseerde zich dat hierin ook een gevaar school: bij een calamiteit zou de goedbedoelde hulp ongestructureerd zijn was het risico op chaos groot.

Het plan

De coördinator vatte het plan op om de buurthulp te structureren. Hij besprak het met de brandweer, die direct enthousiast was. Dit enthousiasme overtuigde ook meteen de directie van Severinus. In samenspraak met brandweer, politie, gemeente
en buurtpreventie werd een goed doordacht stappenplan ontwikkeld.

Via een aantal buurtbijeenkomsten werden vrijwilligers geworven en goed geïnstrueerd. Zo ontstond een sterk en goed geïnformeerd buurtteam dat bij calamiteiten onder andere kan helpen met evacueren, opvangen van bewoners en het op afstand houden van derden. De jury heeft grote waardering voor het delen van kennis en het inspelen op bestaande betrokkenheid. Mede hierdoor is Severinus verkozen tot branchewinnaar in de categorie Zorg.

Grootste uitdaging

Severinus biedt kleinschalige zorg aan mensen met een verstandelijke beperking. Hun cliënten wonen in gewone huizen, verspreid over de gemeente Veldhoven. Het gaat in totaal om 55 woningen. Ook zijn er verschillende dagbestedingslocaties en een zorghotel. Een van de locaties is de Berkt, een parkachtige woonwijk waarin 23 zorgwoningen van Severinus staan, tussen zo’n 140 particuliere woonhuizen. Er was al een actieve wijkvereniging en een goede band tussen Severinus en haar buren. Maar Juan zag dat daarin ook een gevaar school. Als er iets zou gebeuren, zouden omwonenden zeker te hulp willen schieten. Bij een serieuze calamiteit zou dat ongecoördineerd en chaotisch verlopen, hoe goedbedoeld ook. Hoe kon hij de goede wil in de buurt zo kanaliseren dat er een effectief vangnet ontstond?

Aanpak

  • Overtuigend enthousiasme
    Juan besprak zijn plan om de buurthulp te structureren met de brandweer. Zij waren daar meteen blij mee, omdat ze in praktijk zien dat alle goedbedoelde hulp tot chaos kan leiden. Hun suggestie was om contact te leggen met het buurtpreventieteam. Het enthousiasme van de brandweer overtuigde ook meteen de directie van Severinus.
  • Stappenplan
    Ook buurtpreventie reageerde positief. Juan haalde vervolgens nog de wijkbrigadier van de politie erbij en vertegenwoordigers van de gemeente. Met deze partijen en collega’s uit de zorg ontwikkelde hij een stappenplan, dat inmiddels bijna helemaal is uitgevoerd.
  1. Thema-avond voor alle wijkbewoners. Er gingen 150 uitnodigingen de deur uit, 40 mensen waren aanwezig. Severinus legde uit dat zij de buurt op een georganiseerde manier wilde betrekken in geval van calamiteiten, ook ’s nachts.
  2. Instructie-avond. Na een 2e brief meldden zich ruim 80 mensen, die zich ook allemaal als buurthulp hebben opgegeven. Ze kregen een reflecterend hesje met “buurthulp” erop. Juan liet er ook een borstzakje op maken met daarin een foliedeken, instructiekaart en plattegrond. De deelnemers leerden wat ze kunnen doen in noodsituaties. Denk aan helpen evacueren, opvangen van bewoners, het opwachten van de brandweer, mensen op afstand houden. De belangrijkste boodschap was: de BHV’er van Severinus stuurt aan. Neem zelf geen initiatief, wacht tot je een specifieke taak hebt gekregen.
  3. Informeren huismeesters. Hoe kunnen ze de buurthulp inschakelen en aansturen?
  4. Alarmering regelen. Severinus koos voor een zogenaamde slow-whoop, een sirene aan de gevel. Een medewerker kan vervolgens handmatig het brandalarm in werking zetten om de buurt te waarschuwen.
  5. Aparte informatieavond voor de vrijwillige brandweer. Doel: informeren dat er buurthulp is en wat ze van hen kunnen verwachten.
  6. Buurthulp opnemen in calamiteitenplan, inclusief namen en adressen. Ook nazorg staat hierin.
  7. Oefenen met vrijwillige brandweer (oktober, 2013).
  8. Jaarlijkse informatieavond. Scherp houden van de afspraken en les in reanimeren, AED -gebruik, presentatie

Resultaat

  • De buurt is betrokken en goed geïnstrueerd. Omwonenden kunnen nu gericht meehelpen als er een voorval is. Omgekeerd zijn bijvoorbeeld de AED’s van Severinus beschikbaar gesteld voor de buurtbewoners.
  • Er is meer cohesie in de wijk, mensen houden over en weer een oogje in het zeil. Een van de zorgmedewerkers zag bijvoorbeeld een bosbrand die over dreigde te slaan naar een woonhuis en schakelde op tijd de brandweer in.

Praktische tips

  • Neem de tijd en maak een stappenplan.
  • Start met de zaken waar je het grootste draagvlak voor kunt vinden. Doe daar ervaring mee op.
  • Heb je goede ideeën? Het enthousiasme van instanties als brandweer of politie kan je helpen om ook intern mensen te overtuigen.
  • Laat minstens één keer per jaar zien dat je de extra inzet van noodhulpverleners waardeert. Een persoonlijke brief met een waardebon voor een lekkere taart van de lokale bakker kan al genoeg zijn.