Voorkomen is voordeliger dan genezen

Op de productiesite van BASF in Nijehaske staan twee fabrieken. Er is ook een park met chemicaliëntanks, opslaggebouwen voor gevaarlijke stoffen, twee kantoorgebouwen en een aantal bijgebouwen. Een complex terrein, waar gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen en machines. Logisch dat veiligheid hier veel aandacht krijgt. Het is dan ook goed om te zien met hoeveel enthousiasme er gewerkt wordt aan veiligheid.

Kerngedachten

Twee kerngedachten vormen de basis voor de goed georganiseerde noodhulp van BASF. Ten eerste: met preventie en vakkundig ingrijpen kun je levens redden. En ten tweede: investeren in veiligheid, niet altijd in geld maar ook in inzet en capaciteit, betaalt zichzelf ook in financiële zin terug. Wijze woorden, die de jury geheel onderschrijft.

De fabriek heeft een eigen brandweerwagen, waarmee regelmatig geoefend wordt. Er is veel aandacht voor het omgaan met gevaarlijke stoffen en er is een uitgebreide registratie van alle afwijkingen, incidenten en de opvolging daarvan. En iedereen die in ploegendienst werkt volgt een BHV-opleiding. Het is een vanzelfsprekend onderdeel geworden van de functie. BASF Nijehaske mag zich branchewinnaar noemen in de categorie Fabrieken.

Grootste uitdaging

BASF produceert op de Friese locatie Nijehaske verschillende harsen en emulsiepolymeren voor drukinkt, verf en coatings. Ook maakt het bedrijf additieven voor deze industrie. Het gaat hier om twee fabrieken, een terrein waar chemicaliën worden opgeslagen in tanks en in verpakkingen, twee kantoorgebouwen en diverse bijgebouwen. Op deze productiesite wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen en machines. De veiligheidsambities van BASF strekten verder dan wat de wet voorschrijft. Hoe lukte het dit bedrijf om een interne noodorganisatie op te zetten die nooit gebrek heeft aan hulpverleners?

Aanpak

  • Functie-eis
    Bij dit bedrijf is de kerngedachte: als je een incident in het beginstadium kunt stoppen en echte noodsituaties daarmee kunt voorkomen, dan kun je levens redden. Nog afgezien van de economische schade die je vermijdt. Daarom zijn medewerkers die in ploegendienst werken verplicht om ook een BHV-opleiding te volgen. Het is simpelweg een functie-eis geworden.
  • Investeren loont
    Heel zakelijk gedacht stelt BASF ook dat investeren in veiligheid zichzelf terugbetaalt. Als productieprocessen stil komen te liggen door een incident, of als een medewerker gewond raakt bij een bedrijfsongeval en daardoor (tijdelijk) niet kan werken, kost dat een bedrijf veel meer
  • In praktijk
    Ieder jaar zijn er verschillende BHV-oefeningen en één ontruimingsoefening. Die wordt niet aangekondigd, om de gang van zaken bij een echte noodsituatie zo goed mogelijk te benaderen. De dienstdoende BHV ploegleider geeft het bevel tot ontruiming, waarna de ontruimingsplekleiders dit uitvoeren. Manschappen en EHBO’ers worden opgeroepen via een speciaal alarmnummer, dat kan ook met een tekstbericht. In de enkele gevallen dat iemand alleen werkt, bijvoorbeeld op een lab in de nachtdienst, heeft die medewerker een man-down pieper om te detecteren en alarmeren als die persoon bewusteloos op de grond ligt.

Resultaat

De helft van het complete personeelsbestand is op de een of andere manier betrokken bij interne noodhulp. Er is één hoofd-BHV, 60 opgeleide manschappen met brandweerdiploma, 40 opgeleide EHBO’ers, 20 opgeleide BHV-ploegleiders, 10 ontruimingsplekleiders, een commandoteam voor ernstige calamiteiten en een technische ondersteuningsploeg voor incidenten die met het productieproces te maken hebben.