Het lectoraat Leven Lang in Beweging van Avans hogeschool doet onderzoek naar arbeidsgerichte herstelbegeleiding in de reguliere fysiotherapie
In de reguliere fysiotherapie komen mensen met allerhande klachten, die ook het gevolg van hun werksituatie kunnen zijn. Toch wordt arbeidsgerichte herstelbegeleiding - in de arbeidsfysiotherapie al een jaren beproefde methodiek bij werkgerelateerde klachten - in de gewone fysiotherapie niet gebruikt. Om te onderzoeken of arbeidsgerichte herstelbegeleiding ook in de gewone fysiotherapie soelaas kan bieden, is het lectoraat Leven Lang in Bewegening van Avans Hogeschool in Breda een pilot gestart met steun van een subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Als lid van de kenniskring van het lectoraat Leven Lang in Beweging is Dr. Yasmaine Karel betrokken bij het onderzoek. “Normaliter vragen ook reguliere fysiotherapeuten wel naar de werksituatie, maar ze hebben weinig zicht op wat er nu precies gebeurt tijdens het werk. Ze mogen bijvoorbeeld niet langs op de arbeidslocatie, dat mogen alleen arbeidsfysiotherapeuten. Ook de bacheloropleiding fysiotherapie houdt zich vermoedelijk niet voldoende bezig met arbeidsgerelateerde klachten. Het vermoeden is dat dit hiaat binnen de reguliere fysiotherapie verbeterd kan worden met een cursus over arbeidsgerichte herstelbegeleiding aan algemene fysiotherapeuten in de eerste lijn.”
Waarin verschillen klachten die voortkomen uit de werkomstandigheden van gewone klachten? “De klachten zijn niet anders. Het gaat bijvoorbeeld om mensen met klachten aan de pols, de elleboog of de schouders. Veel van de patiënten werken in sectoren als de zorg, de landbouw en de industrie. De behandeling is wel anders. Er wordt bij de behandeling meer gekeken naar werkhoudingen en eventueel kleine aanpassingen aan de werksituatie en werkcontext. Een patiënt met schouderklachten werkt bijvoorbeeld in een slagerij. Tijdens de werkzaamheden achter de snijmachine gebruikt de patiënt nu een krukje, zodat de arm minder hoog belast wordt. Soms wordt zelfs aan patiënten gevraagd om zichzelf te filmen tijdens het werk zodat de fysiotherapeut een goed inzicht kan krijgen van de werkzaamheden en de persoonlijke werkwijze.”
En werkt het? “We verwachten pas in december met een onderzoeksrapport te komen, maar de eerste resultaten zijn hoopgevend. De fysiotherapeuten die aan de pilot hebben meegedaan zijn heel enthousiast en vinden de arbeidsgerichte herstelbegeleiding echt wat toevoegen aan de standaardmethodiek. Ook de patiënten zijn blij dat er meer aandacht is voor de arbeidsomstandigheden. Ze nemen de adviezen van de fysiotherapeut vervolgens ook mee naar hun werk. Als het onderzoeksrapport klaar is willen we ook in het curriculum van de bacheloropleiding meer aandacht gaan besteden aan arbeidsgerelateerde klachten. Daarnaast willen we een vervolgonderzoek starten naar de lange termijneffecten van deze aanpak voor patiënten.”
Wat kunnen andere bedrijven en organisaties van deze aanpak leren? “Voor fysiotherapeuten is het belangrijk om aandacht te besteden aan de werksituatie van je patiënten: Allereerst moet je goed kunnen achterhalen of klachten mogelijk werk gerelateerd kunnen zijn. Worden klachten erger na het werk? Of juist minder tijdens vakanties? Ga vervolgens op zoek naar een oplossing. Dat kan een andere manier van bewegen zijn, andere taken, maar ook kan het een andere indeling van je werk zijn, met meer afwisseling tussen taken. Bedrijven die personeel hebben met lichamelijke klachten wil ik als tip meegeven: als je zelf niet de mogelijkheid hebt om een eigen bedrijfsfysiotherapeut aan te stellen, kun je afspraken maken met een specialistische fysiotherapeut in de buurt of met een fysiotherapeut die je bedrijf leert kennen. Daar kan je personeel dan met klachten naartoe. Omdat de fysiotherapeut dan kennis van het bedrijf heeft en van de werkzaamheden van de werknemers.”
Meer weten over het onderzoek van Avans Hogeschool naar betere arbeidsgerichte fysiotherapie? Kijk dan hier.