Hartfalen, hoogspanning, alles in het handboek
Bij de RET, het vervoerbedrijf van Rotterdam en omstreken, werken 3.000 mensen. Elke dag vervoeren zij ruim 600.000 reizigers. Ruim 250 medewerkers zijn actief als hulpverleners, van wie er zo’n 200 een BHV-diploma hebben. Het initiatief voor een structurele aanpak van de interne noodhulp kwam van de werkvloer. Het was een echt bottom-up proces, de ambitie werd via ploegleiders en lijnmanagement overgenomen en unaniem gesteund door de vierkoppige directie. Hoewel er geen grote calamiteiten zijn geweest, voelde men bij de RET wel de noodzaak om de veiligheid te vergroten.
Aanpak
De RET heeft 7 locaties in Rotterdam, garages, remises en een hoofdkantoor. Om zo adequaat mogelijk te kunnen reageren, is gekozen voor een decentrale organisatie van de interne noodhulp. Iedere locatie zijn eigen team dus. De hulpverleners volgen regelmatig trainingen, zowel intern als extern. Een belangrijk deel van het beschikbare budget is gereserveerd voor oefeningen. Twee keer per jaar is er een ontruimingsoefening, soms in samenwerking met de brandweer. Bovendien is er elke maand een veiligheidsronde, inclusief controle van de oproepsystemen.
- Bijzondere risico’s
Hoewel er geen grote calamiteiten zijn geweest, hebben de RET-hulpverleners relatief vaak te maken met hartfalen, doordat er ook relatief veel oudere collega’s zijn. Het gebruik van de AED is dan ook een belangrijk onderdeel van het oefenprogramma. Andere specifieke risico’s, waar bij de trainingen rekening mee wordt gehouden: valincidenten, het risico op elektrocutie en het werken met snijapparatuur en vorkheftrucks. - Handboek
Bij alarm verzamelen alle aanwezige hulpverleners bij de BHV-kast. In elke BHV-kast is (naast de standaardmaterialen, een megafoon en een AED) ook een handboek te vinden. Daarin staan flowcharts, die per type incident alle actiepunten laten zien. Als het nodig is, geeft de ploegleider opdracht om te ontruimen. De BHV’ers controleren of iedereen het pand heeft verlaten. Afhankelijk van het soort incident is er een duidelijk systeem voor opschaling in verschillende fases.
Resultaat
- Per vestiging is er een eigen team voor noodhulp, met een ploegleider aan het hoofd.
- Doordat de ploegleiders twee keer per jaar met elkaar overleggen, leren de verschillende vestigingen meer van elkaar dan alleen uit evaluatieverslagen en incidentregistraties.
- Bij een openbaar vervoerbedrijf spelen ook zaken als agressie en geweld een rol. Omdat sociale veiligheid een groot goed is, heeft de RET dit ondergebracht bij een aparte afdeling.
Praktische tips
- Maak hulpverleners en overige medewerkers ervan bewust dat een oefening geen spelletje is. Bij de RET worden bij oefeningen groene, oranje en rode stickers uitgedeeld, afhankelijk van de risico’s die deelnemers hebben genomen en in hoeverre ze daarmee mensen in gevaar hebben gebracht. Een confronterend label.
- Gebruik een megafoon in de open lucht, om misverstanden en onrust te voorkomen.
- Zoek naar manieren om veiligheid onder de aandacht te brengen. Zo hebben de afdeling Risk & Veiligheid RET en het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid een boekje uitgebracht over zelfredzaamheid bij brand: Tien mythen ontkracht.