Wat zegt de wet over de Nederlandse Arbeidsinspectie?
Om de inspecties en onderzoeken goed te kunnen uitvoeren, hebben de inspecteurs van de Nederlandse Arbeidsinspectie bepaalde bevoegdheden. Zo mogen de inspecteurs:
vragen stellen aan iedereen op een werkplaats;
identiteitsdocumenten, werktijdregistraties, loonadministraties en andere documenten inzien;
gegevens en documenten (waaronder computerbestanden) kopiëren of meenemen;
voorwerpen en monsters meenemen, verpakkingen openen en foto’s maken;
medewerking eisen van de werkgever, bijvoorbeeld bij het vaststellen van de identiteit van de personen die bij hem aan het werk zijn;
spreken met de ondernemingsraad (OR) buiten aanwezigheid van de bestuurder van de organisatie.
De inspecteur kan bij een controle met de werkgever in gesprek gaan over de thuiswerkvoorzieningen. Dat doet hij of zij op basis van de informatie uit de risico-inventarisatie of -evaluatie (RI&E).
Bovengenoemde bevoegdheden helpen de inspecteurs om, door het waarnemen van de dagelijkse praktijk, oneerlijk, onveilig of ongezond werk tegen te gaan. Zo kan met het controleren van identiteitsdocumenten onder meer illegale arbeid worden voorkomen en kan door het nemen van monsters de veiligheid van producten worden gecontroleerd.
Als de Nederlandse Arbeidsinspectie een overtreding vaststelt, dan zal zij maatregelen nemen om deze tegen te gaan, eventueel gecombineerd met een sanctie (straf). Afhankelijk van de ernst van de overtreding heeft de Arbeidsinspectie daarvoor de volgende instrumenten tot haar beschikking:
De inspecteur maakt direct een boeterapport op als er sprake is van een ernstige overtreding of als bij controle blijkt dat een eerdere overtreding niet is gestopt. Ook als een inspecteur opnieuw een gelijke overtreding aantreft (een ‘recidive’, of terugval), wordt meteen een boeterapport opgesteld. Lees hier meer over onder het kopje ‘Boetes’.
Voorbeelden van ernstige overtredingen zijn:
Er is geen toezicht op het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen;
Werknemers werken met machines terwijl ze hier niet voor getraind zijn;
Kinderen onder de 16 jaar moeten langer werken dan wettelijk mag;
Er is van een overtreding geen melding gedaan bij de Nederlandse Arbeidsinspectie terwijl dit verplicht is. Denk bijvoorbeeld aan een arbeidsongeval dat heeft plaatsgevonden.
Daarnaast wordt direct een boeterapport opgesteld als:
Een werkgever een of meer vreemdelingen zonder de benodigde tewerkstellingsvergunning voor zich laat werken;
Een werkgever werknemer(s) onder het voor hem/haar geldende wettelijk minimumloon en minimumvakantiebijslag betaalt.
Als werkgevers of werknemers zich niet houden aan de verschillende wetten, besluiten en regelingen op het terrein van arbeid, kunnen zij een boete van de Nederlandse Arbeidsinspectie krijgen. Een boete wordt gegeven bij ernstige overtredingen of wanneer de overtreder niet de juiste maatregelen neemt.
Op de webpagina Onderwerpen van de Arbeidsinspectie staan alle wetten waarvoor bij overtreding een boete kan worden opgelegd. De wetten staan als thema’s op de pagina en vallen uiteen in verschillende onderwerpen.
Ook werknemers hebben hun wettelijke verantwoordelijkheden. Als werknemers zich niet houden aan de regels die voor hen in de Arbowet staan, kunnen ook zij een boete krijgen.
Als na controle blijkt dat de overtreding nog niet is gestopt of opgelost, kan de inspecteur opnieuw een boeterapport opstellen. Gebeurt dit binnen 2 jaar, dan kan de nieuwe boete met 50% worden verhoogd. Wordt de overtreding binnen 4 jaar voor de derde keer gesignaleerd, dan maakt de inspecteur proces-verbaal op. Dit is een ambtelijk verslag van feiten en handelingen voor de politie. Lees meer over de boeteprocedure.
