‘We beginnen vooraan: zo min mogelijk gevaarlijke stoffen in onze recepturen’
Wilco is sinds een jaar QHSE-manager bij een Koninklijke verffabrikant in Zwolle. Hij is genomineerd als veiligheidsheld, maar vindt dat eigenlijk te veel eer: ‘Wat mij een veiligheidsheld maakt is de directie die mijn team de ruimte geeft om ons werk te doen en alle collega’s met en voor wie we het doen. Een veiligheidsheld ben je nooit alleen.’
Wilco en zijn collega’s hanteren ze de STOP-strategie om blootstelling te beperken: ‘We beginnen vooraan door te zorgen dat onze recepturen zo min mogelijk gevaarlijke stoffen bevatten. CMR-stoffen (kankerverwekkende, mutagene en reprotoxische stoffen) gebruiken we liever niet. Dat scheelt al heel veel potentiele gezondheidsrisico’s.’ Maar aan sommige schadelijke stoffen ontkom je niet als verfproducent: ‘Veel van onze consumentenverven zijn watergedragen. Daar is een belangrijke bron van gevaar weggenomen. Maar voor de buitentoepassingen ontkom je op dit moment niet aan oplosmiddelen als grondstof. En ook in watergedragen verven schuilt trouwens gevaar: de biociden die ter conservering worden toegevoegd, kunnen op lange termijn gezondheidsschade veroorzaken. Tot slot bevatten alle verven vulstoffen en pigmenten, die in het mengproces fijnstof verspreiden. Genoeg om je zorgen over te maken kortom, maar ook een uitdaging om het goed te regelen.’
‘Als het mis is, is het onomkeerbaar. Dat zorgt voor een extra drijfveer’
Wilco wil blootstelling aan gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk te beperken en gaat daarbij verder dan voldoen aan de wettelijke normen: ‘Je wilt dat je werknemers veilig kunnen werken en daarna gezond weer thuiskomen. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan acuut zijn, maar vaak is het een sluipend proces. En als het mis is, is het onomkeerbaar. Dat zorgt voor een extra drijfveer om het goed te doen. Ik heb persoonlijk eerder in mijn carrière gezien tot wat voor een ellende blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan leiden. Als ik eraan kan bijdragen dat te voorkomen, is me dat een lief ding.’
‘Op onze productielocatie van oplosmiddelhoudende verf hebben we onlangs een nieuw afzuigsysteem geïnstalleerd. Dat is echt een gaaf, hightech ding waarmee we helemaal voldoen aan wettelijke normen. Dat vind ik geweldig, maar is nog niet genoeg. Een grondstof die vandaag de dag nog geen probleem lijkt, kan over een paar jaar kankerverwekkend blijken te zijn. We weten nog niet alles en de lijst met zorgwekkende stoffen wordt door voortschrijdend inzicht steeds langer. En al zou iemand er maar de geringste schade aan overhouden, dat willen we gewoon niet. Daarom wil ik de blootstelling aan stoffen in alle gevallen zoveel mogelijk beperken.’
Het bedrijf kent op gebied van veilig werken met gevaarlijke stoffen een lange traditie: ‘We zijn een familiebedrijf waar iedereen elkaar kent. Veel mensen werken hier al jaren en wij zijn als werkgever verantwoordelijk voor hun welzijn. Die wordt hier ook echt gevoeld. Het mooie aan een familiebedrijf is dat er altijd aan de lange termijn wordt gedacht. We bestaan al ruim honderd jaar en willen over honderd jaar nog bestaan. Dat maakt dat we, in tegenstelling tot veel beursgenoteerde bedrijven bijvoorbeeld, investeringen doen voor de lange termijn. Als we iets doen, doen we het in een keer goed.’
Werken voor een familiebedrijf betekent ook tradities: ‘Tradities maken verandering soms lastig, al zal dat op meer werkvloeren een probleem zijn. Veranderingen roepen weerstand op en gedrag is lastig te veranderen. Daarom starten we komend jaar een interne veiligheid bewustzijnscampagne. We zijn die nu volop aan het voorbereiden.’
‘Mijn oproep aan bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen: neem veilig werken serieus’
Wij kunnen leren van fantastische medewerkers die voorbeeldgedrag vertonen maar ook van andere industrieën. Wij hebben hier bijvoorbeeld iemand werken die uit de voedingsmiddelenindustrie komt. Daar zijn de hygiënevoorschriften heel streng. Als je ziet hoe zijn werkplek er uitziet: om door een ringetje te halen. Zo’n jongen is een voorbeeld voor zijn collega’s hier. Andersom hoop ik dat onze mensen, als ze ergens anders gaan werken, daar iets nieuws brengen op veiligheidsgebied door alles wat ze bij ons hebben geleerd. Ik heb trouwens nog liever dat ze bij ons blijven werken hoor!’
‘Mijn oproep aan bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen: neem veilig werken serieus. Met name voor kleine bedrijven kan dat lastig zijn, maar het is te belangrijk. Dus als je de expertise niet hebt, huur het in of zoek iemand in je netwerk. Ik denk dat er heel veel veiligheidskundigen zijn die graag willen helpen. Je moet het alleen even vragen.’