“Iedereen moet ’s avonds heelhuids aan zijn prakkie kunnen met zijn gezin.”
Bülent Alpaslan spreekt duidelijke taal als het gaat om veiligheid. Als hoofduitvoerder bij een afbouwbedrijf, minimaliseert hij de risico’s van werken met kwartsstof en houtstof. Hij ziet er scherp op toe dat zijn collega’s de regels volgen en dat de bouwplaats schoon en opgeruimd blijft. Daarom verdient hij de titel Veiligheidsheld.
“Ik ben officier van justitie en rechter tegelijk”
Lachend neemt Bülent Alpaslan de bloemen aan die hij als veiligheidsheld dik heeft verdiend. Het is vroeg, maar Alpaslan heeft er al een paar uur opzitten en brandt los over het belang van veiligheid. “Mijn doel is om dit project zonder incidenten op te leveren.” Op de bouwplaats wordt druk gewerkt aan de afbouw van een hotel. Tijdens de werkzaamheden komen Alpaslan en zijn collega’s in aanraking met kwartsstof en houtstof. “We zijn een jong en leergierig bedrijf. Daarom krijg ik veel vrijheid om te investeren in veiligheid. Dat is heerlijk en bevredigend.”
Alpaslan legt uit dat er veel mogelijk is om de gevaren van werken met kwartsstof en houtstof in te perken. “Kwartsstof omzeilen we door zo veel mogelijk te schieten met een schiethamer als we iets moeten bevestigen aan beton. Zo hoeven we niet te boren en komt er helemaal geen stof vrij. Wanneer we niet kunnen schieten of als we te maken krijgen met houtstof, zorgen we voor goede bronafzuiging en persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarnaast houden we de boel goed schoon.” Alpaslan strijkt met zijn vinger over een raamkozijn. Er zit houtstof op. “Dit hoort dus niet. Ik spreek mijn jongens erop aan, niemand gaat hier aan het werk voor het schoon is. Bij mij geldt ook: als je na één waarschuwing opnieuw de fout ingaat, lig je eruit.” Hij lacht: “Eigenlijk ben ik officier van justitie en rechter tegelijk!”
"Schone werkruimtes lonen qua tijd”
Veilige en innovatieve apparatuur, zoals de schiethamer, kost geld. “Het zijn flinke investeringen, maar we gebruiken de apparatuur elke dag. Die schiethamer, ik wil nooit meer zonder! Er komt geen stof vrij en werkt super snel. Dat laat ook zien dat veiligheid hand in hand kan gaan met efficiëntie.” Wel zo fijn, want de tijdsdruk in de afbouw is hoog. Alpaslan vervolgt: “Ook schone werkruimtes lonen qua tijd. Het schiet lekker op als je direct aan de slag kunt op een schone en opgeruimde werkplek.”
Maar veilig werken zit ‘m niet alleen in de juiste apparatuur en een schone werkplek. “Ik vertel mijn jongens heel duidelijk: als je een probleem tegenkomt, of een onveilige of vreemde situatie, dan kom je naar mij. Ze leggen dan meteen de werkzaamheden stil en gaan niet improviseren. Ze weten dat ze altijd bij mij terecht kunnen, dan lossen we het samen op. Goed contact en soepele samenwerking zijn dus cruciaal.”
“Van gympies in de bouw naar control en regelgeving”
Waar komt die passie voor veiligheid vandaan? “Ik werk al 28 jaar in de bouw en heb een aantal lelijke incidenten meegemaakt. In de ‘gouden eeuw’ van de bouw, de jaren ‘90, werd er als een gek gebouwd maar veiligheid stond toen minder op de agenda. Controles waren er amper. Een kampcoördinator, daar had niemand van gehoord. Mensen liepen op hun gympen!”
Dat veranderde begin deze eeuw. “We kregen allemaal regels. Sommigen waren daar blij mee, maar anderen lapten ze aan hun laars. Tot de controles beter werden.” Een flinke vooruitgang, maar Alpaslan merkt wel op: “Een belangrijke regel is dat je personeel VCA (Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers) gecertificeerd moet zijn. Helaas maak ik wel eens mee dat hierdoor de verantwoordelijkheid bij het personeel op de werkvloer komt te liggen als het misgaat. De leidinggevende of opdrachtgever zegt dan: “Je bent VCA gecertificeerd, dus je had moeten weten dat dit onveilig was. Het is een persoonlijke fout en daarom draag jij de verantwoordelijkheid.” Dat is krom, want het kan werknemers in een kwetsbare positie brengen. Maar goed, ik ben blij met die regels, hoor. Het is een stok achter de deur.”
Alpaslan sluit af met een boodschap voor collega’s in de bouwsector. “Ik zie vaak dat inkomsten belangrijker zijn dan de veiligheid van het personeel. Zo hoort het gewoon niet. Het is een gevaarlijke sector, dat betekent dat er kleine én grote investeringen nodig zijn.” Wij hebben bijvoorbeeld meldpoints geïnstalleerd. Een goedkope oplossing voor acuut gevaar. “Gewoon een steekkarretje met een brandblusser, oogdouche, pleisters en een toeter. Kost niks en is zo geïnstalleerd. Onze schiethamer, die we gebruiken om letsel door gevaarlijke stoffen te voorkomen, is duurder. Maar ook dan geldt: Het gaat om mensenlevens, die kun je niet terugkopen. Uiteindelijk moet iedereen ’s avonds heelhuids aan zijn prakkie kunnen met zijn gezin.”