“Onze jongens lopen strak in de PBM’s. Dan moet je het niet hebben dat een opdrachtgever op z’n pantoffels langskomt”
Het bedrijf waar Thijs van der Veen en Arjan van den Bempt werken, heeft duizenden werknemers en is opdrachtnemer en opdrachtgever tegelijk. Wat betekent die dubbele positie voor de veiligheid? En hoe kun je veilig werken en tegelijkertijd concurrerend blijven? Van der Veen en Van den Bempt delen hun tips en ervaringen. Eén ding is in elk geval duidelijk: stabiele en besluitvaardige uitvoerders, zoals veiligheidsheld en collega Eric Damen, zijn onmisbaar.
Van protocol naar praktijk
Van der Veen en Van den Bempt werken bij een groot bedrijf dat zich onder andere heeft gespecialiseerd in advisering, realisatie en onderhoud van utilitaire bouwwerken. Van der Veen is directeur van de regio Zuid. Van den Bempt werkt als veiligheidsdeskundige. Beide houden zich onder andere bezig met het vertalen van protocollen, regelgeving en normen naar de praktijk. Wat is er bijvoorbeeld nodig om de governance code van het bedrijf uit te voeren? Van den Bempt: “Ik heb veel contact met monteurs, uitvoerders en de projectleiding. Dat is nodig om te weten wat er speelt, wat zij nodig hebben in de praktijk.”
Die vertaling van protocol naar praktijk is niet altijd makkelijk. “Neem bijvoorbeeld chroom-6,” vertelt Van den Bempt, “dat staat bij ons nu heel hoog op de agenda. Maar het beheersregime dat er ligt is een lastig document. We moeten veel zelf interpreteren. Er staan goede tips in hoor, maar die zijn niet altijd concreet genoeg. Wij zijn dus zelf met de werknemers uit de praktijk gaan zitten om te kijken hoe we dat beheersregime kunnen concretiseren.” Op dit moment wordt élk geverfd oppervlak behandeld als chroom-6-houdend. Van den Bempt: “Dat betekent dat elke leiding nu een potentieel probleem is. Maar daar kleeft ook een voordeel aan: we bannen nu ook alle andere zware metalen uit, zoals lood, cadmium en nikkel.”
“Kies het juiste segment van de markt en werk met de juiste opdrachtgevers”
En dat is niet het enige obstakel. Van der Veen: “Risico’s zijn niet altijd makkelijk in te schatten. Wij werken met fijnstof, kwartsstof en onze werknemers kunnen in aanraking komen met chroom-6. We weten dat dat gevaarlijk is en doen er alles aan om stofvrij te werken. Maar er zijn nog veel meer stoffen en het is vaak onbekend wat voor gevolgen die hebben voor de gezondheid op de lange termijn.”
“De maatregelen die wij nemen vergen flinke investeringen,” aldus Van der Veen. “Om concurrerend te blijven doen wij twee dingen: We werken in een segment van de markt waar alleen gelijkwaardige concurrenten meedingen. Ten tweede kiezen we de juiste opdrachtgevers. De één vindt veiligheid minder belangrijk, de ander snapt het belang en is bereid om meer te betalen. Die moet je hebben. Kijk, wij werken met de veiligste apparatuur, bronafzuiging is de standaard. Onze jongens lopen strak in de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s). Dan moet je het niet hebben dat een opdrachtgever op z’n pantoffels langskomt.”
“Wat ik zo stoer vind aan Eric is dat hij impopulaire beslissingen durft te nemen”
Wat ook helpt: kennis delen. “Ik heb een netwerkje van veiligheidsdeskundigen en aan die mensen vraag ik: Mag ik jullie protocollen zien? En willen jullie de onze? Uitwisselen, dat werkt goed.” De mannen hebben nog een troef: uitvoerder en veiligheidsheld Eric Damen. Van den Bempt: “Wat ik zo stoer vind aan Eric is dat hij impopulaire beslissingen durft te nemen. Dat doet ‘ie gewoon. Neem nou de helmdraagplicht. Geldt die nog steeds in de afrondende fase van een project, wanneer het risico heel klein is? Ja dus.”
Van der Veen vult aan: “Veiligheid is bij Eric nooit een discussie. Hij kent geen twijfel en maakt nooit afwegingen ten nadele van veiligheid. Dat wordt hem niet altijd in dank afgenomen. Soms is er onduidelijkheid over veiligheid onder collega’s; de één ziet een risico, de ander niet. Dat soort grijze gebieden maakt Eric weer zwart-wit. Bestaat de mogelijkheid van een risico? Dan doen we het gewoon niet.” Damen neemt daarom duidelijke beslissingen. “Wij zijn hoofdaannemer en werken met onderaannemers en daaronder zitten weer zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel),” vertelt Van der Veen. “Dat maakt het moeilijk om een veiligheidssfeer neer te zetten. Op maandag geef je een veiligheidsinstructie en op dinsdag staat er een nieuwe werknemer voor je neus. Eric denkt dan gewoon: ‘Prima, dan begin ik weer opnieuw’.”