“Werk niet routinematig, maar blijf bewust nadenken over je handelingen” – Richard van Sonsbeek, Saybolt Nederland B.V.
“Het is de uitdaging om te voorkomen dat mensen routinematig werken en niet meer bewust nadenken over hun handelingen. Risk normalisation noemen ze dat, waarbij je onveilige handelingen als normaal beschouwt en je door gewoonte het gevaar niet meer ziet. Het voorkomen van risk normalisation is des te belangrijker bij werkzaamheden met gevaarlijke stoffen waarvan de gezondheidseffecten pas op langere termijn optreden. Wij kijken hoe we dit gedrag van onze werknemers kunnen beïnvloeden en zoeken hiervoor continu naar de beste methoden”, aldus Richard van Sonsbeek.
Richard van Sonsbeek was als deelnemer aanwezig bij de gedragsbijeenkomst. Van Sonsbeek is werkzaam bij Saybolt Nederland B.V., een bedrijf dat o.a. petrochemische ladingen van schepen in de Rotterdamse en Amsterdamse haven inspecteert. Als QHSE Manager (Quality, Health, Safety and Environment Manager) heeft van Sonsbeek in zijn werk specifiek aandacht voor veilig werken met gevaarlijke stoffen. “Mijn collega’s werken dagelijks met verschillende soorten gevaarlijke stoffen, zowel op de terminals in de haven als in onze laboratoria. Aan mij de taak om te zorgen dat zij dit op een veilige manier doen, zodat de kans op blootstelling zo veel mogelijk wordt geminimaliseerd.”
Maatregelen: van substitutie tot technische maatregelen en de juiste pbm’s
Om de daad bij het woord te voegen treft van Sonsbeek binnen Saybolt verschillende maatregelen. Van voorlichting over gevaarlijke stoffen en bewustwording van de risico’s op de werkvloer tot het gebruik van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen. Zo is kortgeleden de 5S-methode op de werkplek geïntroduceerd: een gestructureerde manier om je werkplek efficiënt in te richten en veilig te houden. Of hij ook op de hoogte is van de STOP-methode? “Zeker, waar mogelijk vervangen wij gevaarlijke stoffen door veiliger alternatieven. Maar in de petrochemie ligt substitutie van gevaarlijke stoffen niet voor de hand, omdat wij ons bestaansrecht aan het testen van die stoffen ontlenen. Dus kijken wij eerder naar technische en organisatorische maatregelen en dan naar persoonlijke beschermingsmiddelen.”
Open cultuur: spreek elkaar aan
Bij Saybolt heerst een open cultuur op de werkvloer, waar mensen elkaar aan durven te spreken op onveilig gedrag. Er wordt aangestuurd op voorbeeldgedrag door alle werknemers, managers, inspecteurs én analisten: iedereen doet mee. “Natuurlijk zijn er in onze industrie ook inspecteurs die al 30 jaar in het vak zitten en de regelgeving steeds strenger zien worden. Soms denken ze, ‘vroeger deden we het ook zo, waarom moet ik het nu anders doen?’. Hen proberen we ook te inspireren om leiderschap op het gebied van veilig gedrag te tonen aan jongere werknemers. Vanwege hun kennis en ervaring kunnen zij dienen als goede rolmodellen.”
Motiveer je medewerkers
Van Sonsbeek heeft tijdens de bijeenkomst niet alleen de bevestiging gekregen dat Saybolt op de goede weg is naar gedragsverandering, maar hij heeft ook nieuwe inspiratie opgedaan. “Naast het geven van positieve feedback kunnen we ook altercasting gaan stimuleren. Dit houdt in dat je iemand in beweging probeert te krijgen door zijn of haar sterke punten te benadrukken. Bijvoorbeeld door te zeggen dat iemand een harde werker is. Hoe vaker je dit hoort, hoe sneller je er zelf ook in gelooft en ernaar handelt.”
Stel arbeidsgezondheidskundig onderzoek verplicht
In de toekomst hoopt van Sonsbeek op de invoering van een verplicht medisch arbeidsdossier. Momenteel zijn werkgevers wel verplicht om een arbeidsgezondheidskundig onderzoek aan te bieden, maar is de werknemer nog niet verplicht om deze af te nemen. Dit is bijvoorbeeld in Nederland bij een mogelijke hoge blootstelling aan ioniserende straling of in België bij blootstelling aan gevaarlijke stoffen wel het geval. Van Sonsbeek vertelt: “Als je daar niet deelneemt aan de keuring of er niet doorheen komt, mag je respectievelijk niet met straling of gevaarlijke stoffen werken. Dat maakt je dan ook weer bewuster om veilig te werken!”
Tips ontvangen van experts en ervaringsdeskundigen over veilig werken met gevaarlijke stoffen in jouw sector? Meld je aan via www.hoeveiligwerkjij.nl!