Hoe voorkom je uitval van werkenden met een arbeidsbeperking?
In Nederland streven we naar een inclusieve arbeidsmarkt waarin iedereen mee kan doen, ook mensen met een arbeidsbeperking. Veel werkenden met een arbeidsbeperking vallen in de praktijk uit. En dat is een gemiste kans, want zij brengen waardevolle talenten en perspectieven mee naar de werkvloer. Wat is daarvan de oorzaak, maar ook: hoe kun je als werkgever uitval helpen voorkomen?
Werkenden met een arbeidsbeperking hebben vaak te maken met overbelasting, onvoldoende begeleiding en een gebrek aan begrip op de werkvloer. Zij moeten dagelijks balanceren tussen werk, privé, zorg en medische afspraken – iets wat veel tijd en energie vraagt. Als hier op het werk weinig rekening mee wordt gehouden, kan dat leiden tot meer stress en kan de belastbaarheid afnemen. Dit vergroot de kans op uitval en zorgt ervoor dat talenten en doorgroeimogelijkheden onbenut blijven. Stap één is daarom: investeer in een goede werkrelatie en blijvende ondersteuning.
Ondersteuning versnipperd en beperkt
Er bestaan verschillende ondersteunende regelingen, zoals jobcoaching of aanpassingen op de werkplek, maar het aanbod is vaak lastig te vinden en te regelen. De hulp is bovendien versnipperd. Daarnaast richt veel ondersteuning zich op de start van een baan, terwijl werkenden met een arbeidsbeperking ook tijdens hun loopbaan behoefte kunnen hebben aan begeleiding. Bijvoorbeeld bij hun persoonlijke ontwikkeling of het versterken van de relatie met hun leidinggevende. Voor werkgevers is het dan ook belangrijk om in te zetten op goede en blijvende ondersteuning.
Nieuw rapport biedt handvatten
Uit onderzoek van Tilburg University, ontwerpstudio Muzus en ervaringsprofessional Jiska Ogier blijkt dat de ondersteuning van mensen met een arbeidsbeperking onvoldoende aansluit op hun dagelijkse realiteit. Het rapport Uitval voorkomen bij werkenden met een arbeidsbeperking bevat concrete aanbevelingen voor werkgevers, beleidsmakers en uitvoeringsorganisaties. Het onderzoek is uitgevoerd met subsidie van het UWV.
Concrete stappen
Het rapport benoemt een aantal concrete stappen die werkgevers kunnen zetten om werkenden met een arbeidsbeperking duurzaam aan het werk te houden:
- Richt werkprocessen in op talenten en vaardigheden in plaats van ‘de norm’. Dit vraagt om een andere kijk op bedrijfsvoering en personeelsbeleid.
- Zorg voor een goede onboarding en blijvende begeleiding.
- Zet coachende ondersteuning in, zoals jobcoaches of interne begeleiders die ook na de start betrokken blijven.
- Bied ruimte voor maatwerk, zoals flexibele werktijden, aangepaste werkplekken en variatie in taken, zodat het werk beter aansluit bij de belastbaarheid van de werkende.
- Investeer in een inclusieve werkcultuur en werk aan bewustwording van (onbewuste) aannames en stigma’s onder collega’s en leidinggevenden. Dit kan bijvoorbeeld via trainingen of gezamenlijke reflectiemomenten.
- Wissel ervaringen uit met andere werkgevers. Dit vergroot kennis en verlaagt de drempel om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen én te behouden.
Nog meer kansen voor verbetering
De onderzoekers adviseren om één centraal aanspreekpunt in te richten, zowel online als op locatie, waar werkenden en werkgevers terechtkunnen met vragen over werk, advies en begeleiding. Een belangrijke kans is om op die plek te zorgen voor een goed overzicht van alle beschikbare ondersteuning. Dit sluit volgens de onderzoekers goed aan bij de functie van regionale werkcentra, waarin verschillende partijen samenwerken om mensen te begeleiden naar en rondom werk.
Daarnaast benadrukken zij het belang van een open en ondersteunende werkcultuur. Een werkomgeving waarin iedereen volwaardig kan blijven meedoen, met of zonder beperking, is belangrijk om uitval te voorkomen.