Ervaringsverhaal hybride werken in de praktijk: “Durf te differentiëren”

Het bedrijf ZKER is actief is in de energietransitie. Er werken zo’n 80 medewerkers. Hybride werken is in het DNA van dit bedrijf verweven. De belangrijkste ingrediënten: differentiëren en een kritische blik op het begrip ‘tijd’. Victor Tops is één van de directeuren van ZKER, dat in 2020 uit een fusie is ontstaan. Hij en collega-eigenaren Bas Hendriks en Arnoud Roeloffs hebben een belangrijk uitgangspunt: aandacht voor de individuele medewerker.

“Hybride werken is hier een logisch gevolg van”, vertelt Victor vanaf zijn vakantieadres in Spanje. Hij deelt zijn werk in hoe het hem goed uitkomt, en dit interview kon prima in de zon. “Hoe je je tijd wilt indelen, is voor iedereen anders en hangt ook samen met je levensfase. Maar het belangrijkste is om je te realiseren dat tijd kostbaar is en voor iedereen anders. Dezelfde dag kan voor de een voorbijvliegen en voor de ander eindeloos lang duren. Ik wil iedereen uitdagen om heel goed na te denken over hoe je je tijd indeelt en besteedt.”

De individu centraal

Victor: “Natuurlijk moet je bedrijf winstgevend zijn, maar voor mij is het belangrijkste doel van een bedrijf om te zorgen dat iedere medewerker zich goed voelt in zijn of haar werk en leven. Regie over je eigen leven en hoe je dat indeelt, is daarvoor essentieel. Waar mogelijk stemmen we het werk zoveel mogelijk af op de behoeften van de individuele medewerkers. Hybride werken is daar een belangrijk onderdeel van. Ik hoor regelmatig over bedrijven waar medewerkers die op de payroll staan ook op kantoor moeten zijn, want dat geeft een gevoel van controle. Een schijncontrole, daar ben ik van overtuigd.”

Samenwerking

Dat neemt niet weg dat er ook bij ZKER een structuur aanwezig is om goed samen te kunnen werken. Op maandagochtend is er een kick-off - die medewerkers uiteraard ook online kunnen bijwonen - om de doelen voor de week te bepalen. Iedereen heeft zijn of haar rol en bepaalt vervolgens voor een groot deel zelf wanneer hij of zij het werk uitvoert. Victor: “Er zijn meetings voor afstemming binnen de projecten en die moeten wel georganiseerd worden. Of een medewerker fysiek of online aanwezig is, mag hij of zij zelf beslissen. We zijn allemaal volwassen mensen die prima weten wat goed bij ons past en waar we behoefte aan hebben. Niet alleen waar we werken, maar grotendeels dus ook wanneer we werken.”

In een eerder ervaringsverhaal vertelde onderzoeker Helen Pluut over het risico dat ontstaat als iedereen op andere tijdstippen werkt: doordat we het gevoel hebben altijd te moeten antwoorden op mails of whatsappjes, staan we altijd ‘aan’. “Je moet echt de keuze durven te maken om je eigen tijd te kiezen. Als jij pas ’s middags begint met werken, hoef je ’s ochtends dus ook niet je mail te lezen en te reageren”, zegt Victor. “We laten ons te veel beïnvloeden door anderen. Dit zijn onderwerpen die ook in gesprekken met medewerkers naar voren komen en we benadrukken dan echt dat ze hun eigen tijd moeten pakken.”

Differentiëren

Om medewerkers zoveel ruimte te bieden, is maatwerk nodig. Victor: “Waar veel bedrijven mensen in alle omstandigheden hetzelfde willen behandelen, geloven wij juist dat je in positieve zin moet durven te differentiëren. We hebben een zeer divers personeelsbestand en elke levensfase brengt andere behoeften met zich mee. We vragen expliciet naar ieders behoeften, en proberen goed naar het antwoord te luisteren. In de basis beslissen mensen zelf hoe ze zaken in willen vullen. Natuurlijk hebben wij inmiddels ook veel ervaring, dus we kunnen suggesties doen.”

"Medewerkers mogen niet in de file staan."

Hoe het werk invulling krijgt, is dus maatwerk. Er zijn weinig algemeen geldende regels. Of toch wel: “Tegen medewerkers zeggen we ‘jullie mogen niet in de file staan’. Met een knipoog, maar toch, we menen het wel. Het is zo zonde van je tijd om in de file te gaan staan. En tegelijkertijd beweeg je mensen op die manier richting hybride werken.”

Face to face

Victor vertelt dat ze het wel belangrijk vinden om elkaar ook ‘live’ te treffen. “Dit faciliteren we actief. Het kantoor in Den Haag heeft een soort woonkamergevoel. Alles en iedereen komt daar. Ook klanten komen er werken. We borrelen er regelmatig met elkaar. De een vindt dat leuk, de ander houdt niet zo van dit soort sociale activiteiten; het is dan ook geen verplichting. Vier keer per jaar organiseren we een officiëlere sessie die bestaat uit een presentatie over waar we staan met een borrel en eten. Daarvoor sturen we een uitnodiging met het verzoek je af te melden als je niet komt. Wij geloven niet in verplichting. We geloven in intrinsieke motivatie, en daaraan wordt veel aandacht besteed in gesprekken. Als iemand echt bijna niet fysiek aanwezig is, willen we graag weten wat de reden daarvan is. We benadrukken dan ook de voordelen van wel af en toe je neus te laten zien, maar de beslissing blijft bij de medewerker liggen.”

Gedetacheerd, en dan?

Een deel van de medewerkers van ZKER werkt gedetacheerd bij klanten. Gelden deze flexibele regels voor het indelen van het werk dan ook nog? Victor: “Wij vertellen onze klanten over onze filosofie. Als zij van een van onze medewerkers verwachten dat hij of zij om 8.30 uur, op een uur reizen van huis, ergens aanwezig moet zijn voor een overleg, leggen we uit dat hij of zij via een onlineverbinding zal aansluiten. Als een klant echt niet mee wil in onze filosofie, dan kan dat betekenen dat een opdracht niet doorgaat, want wij vinden dit echt belangrijk. Overigens zal ik niet ontkennen dat er grenzen zijn. Uitvoerders die al 30 jaar lang om 6.30 uur in de bouwkeet aan de koffie zitten, zijn dat zo gewend. Dat is een cultuur die wij niet zomaar kunnen veranderen, maar we bespreken het wel. En waar het wel kan, willen we zaken aanpakken om vrijheid te bieden.”

“De totale omgeving stelt ons in staat om te doen. We kunnen eisen stellen doordat er veel werk is, en het coronatijdperk heeft het op afstand werken in een stroomversnelling gebracht, maar we willen het ook. We willen iedereen de mogelijkheid bieden om zo zinvol mogelijk om te gaan met tijd. Dat is waar we voor staan.”

ZKER is een middelgroot teken- en adviesbureau op het gebied van (ondergrondse) energievoorziening. Met zo’n 80 medewerkers bieden ze ondersteuning op het gebied van CAD, GIS en revisie, engineering en landmeten. Daarnaast leveren ze tijdelijk of vast personeel en bieden ze ondersteuning bij engineering in de vorm van inhuur of projecten.

Geschreven door Eveline Janse – Everlution in opdracht van TNO