Mogelijke maatregelen voor tillen en dragen

Als er sprake is van een risico door tillen en dragen, dan moet de werkgever maatregelen nemen om het risico te verkleinen.

Maatregelen op het gebied van techniek, organisatie van werk en gedrag

De Arbowet schrijft als eerste de bronaanpak voor, oftewel het wegnemen van de oorzaak van het probleem. In de praktijk kan dit vaak het beste door technische maatregelen te nemen. Of het werk kan anders worden georganiseerd. Daarnaast is het belangrijk maatregelen te nemen gericht op het gedrag van de werknemer, denk aan voorlichting en training.

Voorbeelden van technische maatregelen

Voorbeelden van technische maatregelen om de risico’s door tillen/dragen te verminderen zijn:

  • Het automatiseren van de tilhandeling of het gebruik van een heftruck.
  • Het gebruik van hulpmiddelen zoals een takel (tillen) of transportkar (dragen).
  • Het optimaliseren van de hoogte waarop getild moet worden, bv. door gebruik van heftafels of – plateaus.
  • Om de loopafstand te verminderen kunnen logistieke verbeteringen worden doorgevoerd.

Organisatorische maatregelen

Organisatorische maatregelen richten zich vooral op afwisseling tussen belastende taken (veel tillen/ dragen) en minder belastende taken, bijvoorbeeld door het aanpassen van werkschema’s of afspraken met collega’s om taken af te wisselen. Ook kan gedacht worden aan het inlassen van (gezamenlijke) pauzes.

Op individueel niveau is het van belang om geschikte werkhandschoenen en veiligheidsschoenen beschikbaar of zelfs verplicht te stellen, die grip geven en bescherming bieden. Daarnaast is goede voorlichting en training van belang zodat medewerkers weten wat de risico’s zijn en hoe ze die zelf kunnen verminderen. Om maatregelen succesvol in te voeren is het raadzaam om werknemers er in een vroeg stadium bij te betrekken.

Adviezen voor werknemers

Als werknemers klachten hebben of het werk te zwaar vinden, moeten zij dit kunnen melden aan de preventiemedewerker of hun leidinggevende. Daarnaast moeten werknemers zelf gebruik maken van de (hulp)middelen die hen ter beschikking staan en moeten zij goed op hun manier van tillen letten. De volgende algemene adviezen kunnen worden gegeven:

  • Gebruik een hulpmiddel als dat aanwezig is, ook al duurt dit wat langer dan met de hand tillen.
  • Is er geen hulpmiddel aanwezig, til zware lasten dan samen met een collega;
  • Als je met de hand moet tillen:
    • Til niet teveel tegelijk. Het is verstandiger om een keer extra te lopen.
    • Til de last met twee handen in plaats van één.
    • Zorg ervoor dat beide voeten stevig op de vloer staan.
    • Voorkom dat de rug moet draaien tijdens het oppakken of neerzetten van de last, dus ga recht voor de last staan.
    • Voorkom dat de armen ver moeten reiken dus ga dicht bij de last staan en houd de last dicht tegen het lichaam.
    • Vraag om aanpassing van de werkhoogte (tussen heup en schouderhoogte) zodat je niet hoeft te bukken of reiken.
  • Neem genoeg pauze om vermoeidheid te voorkomen.
  • Luister naar het eigen lichaam en forceer niets bij klachten.
  • Kaart eventuele knelpunten of klachten aan bij de leidinggevende of preventiemedewerker.
  • Sectorspecifieke oplossingen

Let op: het kan zijn dat er in jouw sector aanvullende afspraken (door sociaal partners) zijn gemaakt over tillen en dragen. Deze zijn te vinden in de arbocataloggi van de verschillende sectoren