‘Succesvolle acties zonder veel tijd en energie’

‘Toen we hoorden over een Actieteam Goed en Gezond Werken vonden we dat meteen iets voor onze gemeente. We wilden heel graag aan de slag met wat wij noemen meer gewenst gedrag. Dit sloot heel goed aan.’ Erika Jansen, adviseur P&O bij de gemeente Haaksbergen vertelt over haar ervaringen met de action learning methode via een Actieteam Goed en Gezond Werken.

De gemeente Haaksbergen heeft een tijd van reorganisaties achter de rug. Een cultuurtraject om medewerkers mee te nemen in de ontwikkelingen, had niet het gewenste effect. Jansen: ‘Iedereen is er eigenlijk een beetje moe van. Maar er moet wel wat gebeuren. Juist met de action learning methode kunnen we mensen weer goed meekrijgen. Niet alles gebeurt in één keer, de gebruikte termen spreken aan en het is actiegericht. Met kleine acties ga je proberen om iets te bereiken.’

Vermoedens bevestigd

‘Onze insteek was meer gewenst gedrag: meer initiatief nemen en dienstverlenend zijn. Hoe gaan we met elkaar om? Hoe spreken we elkaar aan? Wat doen we als iets niet goed gaat? Ook uit de scan die aan het begin van het traject is gedaan, kwamen deze punten naar voren. Daarin scoren we hoog in de vrijheid die mensen ervaren in hun werk. Aan de andere kant bleek dat sommige medewerkers onze cultuur als negatief ervaren. Veel wisten we natuurlijk wel. Maar het is prettig om met een scan je vermoedens bevestigd te krijgen.’

Naast de input van de scan, gebruikt het Haaksbergse actieteam resultaten uit interviews als basis om aan de slag te gaan. Jansen ervaart de begeleiding die ze hierbij krijgen als heel zinvol. ‘Bij de eerste sessie is besproken wat we nu als belangrijkste problemen zien en waar verbetering mogelijk is. Waar zitten we mee? En wat is het meer gewenste gedrag wat we zouden willen zien? We kregen passende tips en adviezen over wat we zouden kunnen proberen.’

Speldenprikken

Een van de eerste acties is een ludieke introductie van drie nieuwe managers. Jansen: ‘Een simpele actie, waarbij we teksten hebben opgehangen met ‘wist je-datjes’. Het doel was om mensen te prikkelen om met elkaar in gesprek te gaan. Dat werkte. Bij het koffiezetapparaat ontstonden gesprekken in plaats van gemopper.’ De actie heeft volgens haar ook breder effect gehad. ‘Je ziet dat mensen nu makkelijker naar hun manager toestappen en meer initiatief nemen.’

‘Natuurlijk zijn we er nog niet. Zulke acties zijn speldenprikken. Maar je ziet dat je met iets kleins al veel kunt bewerkstelligen. Omdat zo’n actie verrassend werkt, lukt het om een patroon te doorbreken. Juist door dat actiegerichte werkt het erg goed. Zeker in combinatie met de scan. Daardoor hebben we succesvolle acties kunnen doen, zonder dat het veel tijd en energie heeft gekost.’

‘Vier wat gelukt is’

Esther Ardon is coördinator Noaberpoort bij de gemeente Haaksbergen. Zij is lid van het actieteam. Hoe ervaart zij deze werkwijze?

‘Ik houd me altijd al bezig met het welzijn van collega’s, dus deelname aan het actieteam was voor mij een logische keuze. De vraagstukken waarmee wij als gemeente te maken hebben, zitten voornamelijk op sfeer en werkmentaliteit. Laat ik het er op houden dat we wel wat energie kunnen gebruiken. Hoe dat komt? Er is veel veranderd bij gemeenten. Het is tijd om dat ook in het werk te integreren. We zijn op weg naar ambtenaarschap 2.0. Van uitvoering naar regie. Dat betekent dus ook het loslaten van patronen.

Ik houd van de manier van werken van het actieteam. Mensen prikkelen en in beweging brengen. We zijn nu bezig om een ruimte in te richten, waarin teams die daaraan behoefte hebben met elkaar in gesprek kunnen gaan. Eventueel onder begeleiding van iemand van het actieteam. Tegen andere organisaties zou ik willen zeggen: houd de verwachtingen klein en vier wat gelukt is. Dan geef je het goede voorbeeld. Dat kan niet anders dan inspirerend zijn.’

Actieteam Goed en Gezond Werken

Het ministerie van SZW ondersteunt, in samenwerking met Schouten & Nelissen, 20 organisaties bij het gericht versterken van een positief werkklimaat en het aanpakken van werkstress en ongewenst gedrag. Hiervoor wordt de action learning methode gebruikt. Een actieteam dat bestaat uit medewerkers uit alle lagen in de organisatie ontwikkelt, onder begeleiding, gezamenlijk acties, voert ze uit en ontdekt in de praktijk wat werkt.