Tips en instrumenten voor een gezonde werkhouding

Gezondste werkhouding 

De gezondste werkhouding bestaat niet. Het is namelijk het beste om de werkhouding zoveel mogelijk af te wisselen. Het is wel zo dat neutrale posities van gewrichten, de meest ontspannen posities, in het midden van maximaal buigen en strekken de minste risico’s met zich meebrengen. 

Tips voor een gezonde werkhouding

Onderstaande tips en adviezen helpen je om te werken in een gezonde werkhouding.   

• Zorg voor afwisseling van houdingen.
• Zorg ervoor dat beide voeten op de grond staan. 
• Zorg dat de rug niet hoeft te draaien: zit of sta recht voor het werk. 
• Zorg dat de armen niet ver moeten reiken: zit of sta dicht bij het werk. 
• Zorg voor instelbare werkhoogte zodat in een neutrale houding gewerkt kan worden: zonder bukken, sterk naar beneden kijken, geheven bovenarmen, knielen of hurken. Verbeter de reikafstanden door een ergonomische werkplekinrichting. 
• Neem genoeg pauze om vermoeidheid te voorkomen. 
• Luister naar het eigen lichaam en ga niet door bij klachten. 
• Gebruik heftafels of -plateaus wanneer nodig. 
• Zorg voor afwisselende taken, met belastende en minder belastende werkhoudingen: pas werkschema’s aan of wissel met collega’s.  

Let op! Bovenstaande lijst is niet compleet. Naast deze algemene tips, zijn er passende oplossingen per sector te vinden in de arbocatalogi die voor diverse branches zijn opgesteld.

Instrumenten voor werkhoudingen

Hieronder vind je handige instrumenten en tools voor het werken in verschillende houdingen. 

• Het werkhoudingen-instrument (WHI) – met dit instrument, ontwikkeld door TNO, bepaal je of er een risico is op het ontstaan van gezondheidsklachten door het werken in een ongunstige houding. Het WHI is bedoeld voor diegenen die verantwoordelijk zijn voor de arbeidsomstandigheden in een bedrijf. 
• De factsheet Fysieke arbeidsbelasting - Deze factsheet, ontwikkeld door TNO, bevat de meest actuele cijfers, verdiepende analyses en maatregelen die je kunt nemen om de kans op gezondheidsklachten door fysieke arbeidsbelasting te verkleinen.
• De quickscan werkhoudingen – aan de hand van deze quickscan bepaal je welke werksituaties kunnen leiden tot een ongezonde werkhouding. 
• De handreiking Arbomaatregelen (fysieke belasting) – in deze handreiking van het SER Arboplatform, staan concrete aanknopingspunten voor maatregelen en oplossingen om fysieke belasting te voorkomen en te kunnen voldoen aan de arbowet- en regelgeving. 
• In de Europese normen NEN-EN 1005-4 en de NEN-ISO 11226 staan richtlijnen. Deze gaan over de houdingen van het hoofd, de romp, de boven- en onderarmen en de handen. De richtlijnen geven aan hoe lang iemand maximaal in een bepaalde houding kan zitten of staan. 
• Op de website van EU-OSHA lees je meer over spier- en skeletaandoeningen en het voorkomen van arbeidsongevallen.